هفته نامه آیینه یزد

دادستان تهران و «آقایی با نام آشنا»

روز 24 آبان ماه سال جاری هیجدهمین نشست شورای معاونان دادستانی تهران با موضوع اجرای احکام به ریاست دکتر عباس جعفری دولت‌آبادی دادستان تهران برگزار شد. دادستان در آن نشست با اشاره به اظهارنظر یکی از مشاوران دولت درباره قوه قضائیه گفت: «اخیرا آقایی با نام آشنا که برخلاف نامش که ادعا دارد با امور حقوقی و قضائی کاملا آشناست، برای حمایت از رئیس‌جمهور حرف‌هایی زده است که محل تأمل است. جعفری‌دولت‌آبادی با بیان اینکه هیچ‌کس حق ندارد به قوای کشور و مسئولان، به‌ویژه رئیس قوه قضائیه توهین کند، افزود:... درحال‌حاضر طبق قانون مطبوعات و برخی قوانین جزائی، توهین و افترا به مسئولان و نهادها جرم است و برخلاف اظهارات این فرد، دادستانی تاکنون در مورد رسیدگی به تخلفات ورود نداشته است. او ادامه داد: آقای دکتر روحانی، رئیس‌جمهور محترم، اظهاراتی را در نمایشگاه مطبوعات بیان کرد، بعد فردی برای حمایت از او به قوه قضائیه اهانت کرده و عنوان کرد که چند جلد کتاب حقوق مطبوعات به قوه قضائیه ارسال شود. این اظهارات از زبان فردی که مدعی آشنایی با مسائل حقوقی است، توهین محسوب می‌شود».(1)
دادستان تهران بدرستی اعلام نموده توهین به قوای کشور و مقامات و روسای قوا جرم است اما روشن و واضح است که مصداق توهین را قانون و دادگاه صالح تعیین و مشخص می‌نماید. ضمناً نحوه معرفی و نام بردن از مشاور رسانه‌ای رئیس جمهور با عنوان «اخیراً آقایی به نام آشنا...» چه اثری در ذهن خواننده یا شنونده می‌گذارد؟ در زندگی‌نامه حسام‌الدین آشنا آمده است: «در سال 1343 در تهران به دنیا آمد. در شانزده سالگی به سپاه پاسداران شهرکرد پیوست و در هفده سالگی کارمند رادیو اهواز شد و به نویسندگی و اجرای برنامه‌های رادیویی پرداخت. آشنا در سال 1367 با دختر قربانعلی دری نجف‌آبادی ازدواج کرد، خطبه عقد آشنا و همسرش را حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای خواندند.
پس از آن‌که سید محمد خاتمی با انتصاب محسنی اژه‌ای به مقام معاونت ویژه وزارت اطلاعات مخالفت کرد، دری نجف‌آبادی دامادش حسام‌الدین آشنا را به این مقام گمارد. وی دارای مدرک کارشناسی ارشد معارف اسلامی و تبلیغ و دکترای معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات از دانشگاه امام صادق(ع) است و از شاگردان مرحوم آیت‌ا... مهدوی کنی محسوب می‌شود. وی که در سال‌های اخیر لباس روحانیت به تن نمی‌کند، هم‌اکنون استاد و عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق با درجه دانشیاری است. وی از جمله دانش آموختگان دانشگاه امام صادق است که در دولت حسن روحانی حضور دارد.»(2)
مطلبی که حسام‌الدین آشنا بیان نموده و منجر به واکنش جعفری دولت‌آبادی شده به شرح زیر می‌باشد:
«متاسفانه کسانی که اطلاعات را در اختیار رییس قوه قضاییه می‌گذارند، دقت کافی و توجه ندارند و نمی‌توانند تخلف حرفه‌ای و جرم را از هم تمیز دهند. او افزود: درخواست اولم به‌عنوان یک دانشجوی قدیمی از وزارت فرهنگ و ارشاد و وزیر جدید آن است که در بحث قانون جامع رسانه‌ها و نظام جامع رسانه‌ای از نظریات دکتر معتمدنژاد کوتاه نیاییم، و در پایان این نشست، از معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد خواست که چند نسخه از کتاب «حقوق مطبوعات» پروفسور معتمدنژاد را برای دستگاه قضا ارسال کنند.»(3)
روز یکشنبه 15/1/95 در ستون طنز کیهان با عنوان «باطری» نوشته شده است «...این مشاور فرهنگی! یک چیزی به نام جنگ سرد شنیده ولی ظاهراً نمی‌داند یعنی چه؟... حالا این آقا با کدام معلومات مشاور فرهنگی شده است؟ چرا رئیس جمهور یک مشاور فرهنگی که یک کمی هم از فرهنگ سر در بیاورد انتخاب نمی‌کند؟... گفتم: رئیس اداره عذر مشاورش را خواست و گفت می‌خواهم به جای شما یک «باطری» استخدام کنم مشاور پرسید: چرا باطری؟ و رئیس گفت: چون لااقل یک قطب مثبت دارد»(4)
در پی چاپ و انتشار مطلب فوق آیا هیچ یک از مدیران و مسئولان ذی‌صلاح واکنشی در این مورد نشان دادند؟
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام‌خمینی(ره) روز 16 آبان ماه 1357 در پاریس به خبرنگاران می‌گویند:... «جامعه آینده ما جامعه آزادی خواهد بود و همه نهادهای فشار و اختناق و هم‌چنین استثمار از میان خواهد رفت... جامعه فردا جامعه ارزیاب و منتقدی خواهد بود که در آن تمامی مردم در رهبری امور خویش شرکت خواهند جست... و در 24 دی ماه 57 اظهار نمودند:. ..ما امیدواریم که ایران اولین کشوری باشد که به چنین حکومتی دست یابد حکومتی که کوچکترین فرد ایرانی بتواند آزادانه و بدون وجود کمترین خطر به بالاترین مقام حکومتی انتقاد کند و از او در مورد اعمالش توضیح بخواهد...»(5)
شهید آیت‌ا... مطهری در اردیبهشت سال 1340 خورشیدی سه هفته بعد از درگذشت مرجع عالی‌قدر جهان تشیع مرحوم آیت‌ا... بروجردی اعلی‌ا... مقامه در سخنرانی و خطابه‌ای که با عنوان «اصل اجتهاد در اسلام» ایراد نموده است می‌گوید: «اسلام برای احدی کریت و اعتصام قائل نیست، حتی برای شخص پیغمبر اکرم(ص)، چرا می‌گوید: -ای پیغمبر بگو خود من نیز اگر معصیت کنم از عذاب روز بزرگ بیمناکم-. چرا می‌فرماید: -اگر نوعی شرک در کار تو وارد شود عملت تباه خواهد شد- همه اینها برای این تعلیم است که تبعیضی در کار نیست، کریت و اعتصامی برای احدی نیست»(6)
رئیس قوه قضائیه با اذعان و اعتراف به وجود کاستی‌هایی در قوه قضائیه می‌گوید: «نقد دستگاه قضا بلااشکال است، از نظر ما راه سازندگی در قوه قضائیه،‌ نقادی است و همه افراد و نهادهای ذیصلاح چه در داخل قوه قضائیه و چه در خارج از آن می‌توانند نسبت به عملکرد قوه قضائیه نقادی داشته باشند و ما از این امر استقبال می‌کنیم.
وی با بیان اینکه آرای قضایی وحی منزل نیست اظهار می‌نماید: عقل و تواضع اقتضا می‌کند که در دستگاه قضایی نسبت به نقدهای سازنده استقبال صورت گیرد و تا کنون هم همینطور بوده است و برخلاف برخی ادعاها،‌ ما نسبت به نقد سازنده کدورتی پیدا نمی‌کنیم البته آلوده کردن نقدها به موارد غیر مرتبط،‌ بحث دیگری است.»(7)
بدون شک روزنامه‌ها و نشریات نه تنها اجازه توهین و افترا و تهمت به هیچ‌یک از مسئولان قوای سه‌گانه و سازمان‌ها و نهادهای نظارتی ندارند بلکه باید در مقالاتی که چاپ و منتشر می‌نمایند حرمت آحاد شهروندان را حفظ و امانت و صداقت را در درج اخبار رعایت کنند، خود سانسوری نکنند و در نشریه تحت مدیریت خویش شفاف‌سازی نمایند. نماینده مردم نجف‌آباد و عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در مهر ماه 94 با انتقاد از بی‌توجهی در جهت اعمال سیاست‌هایی برای کاهش ورودی حجم پانزده میلیون پرونده در سال به دستگاه قضا که ایران را در این زمینه هم‌طراز کشور چین قرار داده است می‌گوید: «به طور حتم برای اجرایی شدن این موضوع قانون چک باید اصلاح شود، زیرا قانون چک درحال حاضر خود تولید کننده پرونده‌های بسیار زیاد در دستگاه قضایی است؛ همچنین دستگاه قضایی باید تصادفاتی که بیمه جوابگوی آنها است و طلاق‌های توافقی را همانند سال‌های قبل از 72 برون سپاری کند، به عبارت بهتر دستگاه قضایی قضازدایی را در دستور کار قرار دهد؛ البته در این خصوص لایحه‌ای از سال‌های قبل در کمیسیون قضایی مانده و به دلیل نبود نظرات کارشناسی از سوی قوه قضاییه در حال حاضر مسکوت است.»(8)
الیاس حضرتی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و عضو فراکسیون امید با اشاره به سوء‌تفاهم و دوگانگی و وجود خط قرمزهای سلیقه‌ای در مطبوعات می‌گوید:‌
«...من روی این نکته تأکید دارم که توقیف روزنامه باید از فرهنگ و قاموس روزنامه حذف شود. اینکه رئیس جمهور می‌گوید: توقیف آخرین مرحله باشد، من حتی توقیف را به عنوان آخرین مرحله هم قبول ندارم. برای چه باید اقدام به توقیف، کشتن و اعدام روزنامه کنیم؟ اگر من به عنوان مدیر مسئول روزنامه شایستگی و لیاقتم را از دست دادم من را وسط میدان انقلاب به فلک ببندند و شلاق بزنند، جریمه 10 میلیونی کنند و 10 روز به زندان اوین ببرند و در نهایت دادگاه به ارشاد دستور دهد که صاحب امتیاز، مدیر مسئول را عوض کن و فرد دیگری را جایگزین کن. اگر من اشتباه کردم چرا باید نگهبان دم در، چاپچی، توزیع‌کننده روزنامه، خبرنگار و مخاطب ما تنبیه شود؟ حضرتی با تاکید بر ضرورت تسریع در ارائه لایحه جامع نظام رسانه از سوی دولت، ‌تصریح کرد: ضرورت این امر هم به جهت جایگاه رفیع و ویژه خبرنگاران است که بشود زیر چتر قانون جسارت،‌ شجاعت،‌ نترس بودن، کشف حقیقت و نشر حقیقت به خبرنگار ما برگردد و هم اینکه خبرنگار در ذیل سیاست‌های منافع ملی که قاعدتاً تا خط قرمزش از پنج تا بیشتر نخواهد بود، با تمام آزادی به دنبال کشف حقایق و مفاسد، ریشه‌یابی فساد اقتصادی، اجتماعی و اداری برود. این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه فساد مملکت را مثل خوره از بین می‌برد،‌ ادامه داد: خبرنگار و روزنامه‌نگار قلمش می‌لرزد، زیرا ما جسارت را از روزنامه‌نگار گرفتیم، اگر روزنامه‌نگار جسارت داشته باشد کسی جرأت نمی‌کند تخلف کند، نورافکن را به پستوها و مخفیگاه‌هایی که تخلف می‌کنند و برای فساد برنامه‌ریزی می‌کنند می‌اندازد و اینقدر قوه قضائیه، نیروی انتظامی و مأمور نیست. زیرا هر مأمور و بازرسی بگذارید باید فرد دیگری را به عنوان بازرس و مأمور برای او قرار دهید و این سلسه‌وار تا بی‌نهایت ادامه دارد...»(9)
نکته آخر این‌که براساس تعالیم عالیه اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران شهروندان حق اعتراض و انتقاد را دارند و تنها دادگاه صالح است که می‌تواند در مورد توهین و یا ممنوع‌التصویری و یا هر اتهامی دیگر برابر با ضوابط و مقررات حکم صادر نماید، ضمناً مدیران نشریات و خبرنگاران در درج کلیه مطالب و واقعیت‌ها و حقایق جامعه آزاد هستند مشروط بر آن‌که مخل به مبانی اسلام نباشد. بدان امیدکه سعه‌صدر بیشتر مسئولان ذی‌ربط و همکاری و همگامی اصحاب مطبوعات، اظهارنظر و اقدامات نمایندگان مجلس و مدیران فرهنگی، حقوقدانان و فعالان سیاسی زمینه‌هایی فراهم سازد تا تعطیل و بستن روزنامه و نشریه اولین اقدام نباشد و بدین طریق از عواقب سوء این رخدادها جلوگیری گردد.

مدیرمسئول

پی‌نوشتها:
1- روزنامه شرق، 26/8/95
2- فردا نیوز، 9/3/95
3- خبرآنلاین، 20/8/95
4- جام نیوز، 17/1/95
5- «طلیعه انقلاب اسلامی»، صفحات 67 و 321 و 322
6- «ده گفتار»، شهید مطهری، صفحه 94
7- خبرآنلاین، 8/4/95
8- خانه ملت، 25/7/1394
9- روزنامه شرق، 29/8/95